Moto Kuryelerin Güvenlik ve Yaşam Koşulları TBMM Gündeminde
ANKARA,— Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) düzenlediği basın toplantısıyla, geçtiğimiz günlerde Balıkesir’de trajik bir şekilde hayatını kaybeden üniversite öğrencisi ve Dominos moto kuryesi Ata Emre Akman’ın durumunu ve moto kuryelerin zorlu çalışma koşullarını yeniden gündeme taşıdı.
Çalışma Koşulları ve Gençlerin Durumu
Karaca, toplantıda yaptığı konuşmada, “Moto kuryelerin büyük bir kısmı 18-28 yaş aralığındaki üniversite öğrenimi yaşında olan gençlerden oluşuyor. Ülkedeki ekonomik çöküş, eğitimin pahalılığı, barınma sorunları, harçlar gibi birçok sorunla birlikte krizin faturasını gençlerin nasıl ödediğinin bir göstergesi olarak moto kurye ölümlerini konuşuyoruz,” dedi ve ekledi, “Gençlerin eğitim hakları ellerinden alınıyor. Gençler, okulda olmaları gereken çağda, ağır koşullarda çalışmak zorunda kalıyorlar ve bu düzende böyle ölüme yollanıyorlar.”
2023 Moto Kurye Ölümleri Raporu
Karaca, Kurye Hakları Derneği’nin “2023 Moto Kurye Ölümleri Raporu”ndan alıntı yaparak, “2023 yılında 68 moto kurye yaşamını kaybetti. Bunlardan üçü çocuk, beşi mülteciydi. Bu yıl rakam katlanarak artmaya devam ediyor,” ifadelerini kullandı. Yaralanan, hastalanan, meslek hastalığına yakalanan ve psikolojisi harap olan moto kuryelerin sayısını bilmediklerini belirtti.
Çalışma Koşullarının Sebep Olduğu Riskler
Karaca, “Biz moto kurye ölümlerine kaza değip geçemeyiz,” diyerek, restoran kuryelerinin, mahalle arası işletmelerde sigortasız çalıştırıldığını ve tecrübesiz bırakılan bu işçilere hiçbir koruyucu ekipman verilmediğini veya en kalitesiz ekipmanların verildiğini söyledi. Motosiklet bakımlarının zamanında ve düzenli olarak yapılmadığını, bu durumun da işçileri ciddi risklere attığını vurguladı.
Büyük Platformlardaki Çalışma Şartları
Karaca, büyük çevrimiçi platformlarda çalışan kuryelerin durumuna değinerek, “Karlarını her gün büyüten şirketlerde çalışıyorlar. Bu şirketlerin ‘bonus’, ‘alevli saatler’ gibi uygulamalarıyla ne kadar çok paket atarsan o kadar kazanırsın sistemi işte bu ölümleri doğuruyor,” diyerek eleştirilerini sürdürdü. Bu platformlarda çalışan kuryelerin, bu kadar tehlikeli bir meslek için gerekli olan ‘Çok Tehlikeli Meslek’ grubuna dahil edilmemesi gerektiğini ve bu sınıflamaya geçmek için verilen mücadelelerin iktidar tarafından yanıtsız kaldığını belirtti.
Kuryelerin Talepleri ve Destek Çağrısı
Karaca, “Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik çıkmazlar, artan enflasyon, gün be gün gelen zamlarla birlikte asıl mesleği kuryelik olmayan ama buna mecbur bırakılan ya da tek bir işle hayatını idame ettiremeyerek sadece kuryelik yapmayan başka işlerin yanında kuryelik de yapmaya zorlanan yüzlerce binlerce emekçi var,” diyerek, kuryelerin daha iyi çalışma koşulları için mücadelesine dikkat çekti. Kuryelerin güvenceli iş koşulları, düzenli maaş ve sağlık tedbirleri ile çalışma haklarının iyileştirilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Bu talepleri de gündem etmekten hiç vazgeçmeyeceğiz,” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı.
Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, moto kuryelerin çalışma koşullarını ve iş cinayetlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a sorularının tam metni aşağıda;
