Moto Kuryelerin İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği: Çok Tehlikeli İşyerleri Sınıfına Geçiş İçin Politika Önerisi
Bu politika belgesi, Türkiye genelinde hızla büyüyen moto kuryelik sektöründe yaşanan iş kazaları, meslek hastalıkları, ölümler ve güvencesiz çalışma koşullarını işçi sağlığı ve iş güvenliği perspektifinden ele alarak, moto kuryeliğin çok tehlikeli işyerleri sınıfına alınması yönünde somut politika önerileri geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Kurye Hakları Derneği tarafından hazırlanan bu çalışma, moto kuryelerin günlük çalışma pratiklerinde karşılaştıkları yüksek risk düzeyini, mevcut mevzuatın yetersizliklerini ve denetim mekanizmalarındaki boşlukları görünür kılmaktadır. Trafik kaynaklı riskler, uzun çalışma saatleri, hız ve performans baskısı, eksik veya kalitesiz ekipman, güvencesiz istihdam modelleri ve platform şirketlerinin işveren sorumluluğundan kaçınan uygulamaları raporun temel inceleme alanlarını oluşturmaktadır.
Politika belgesi, Türkiye’nin farklı illerinde kuryelerle, kurye örgütleriyle, sendikalarla ve uzmanlarla yapılan toplantılar, görüşmeler ve saha gözlemleri temelinde hazırlanmıştır. Bu süreçte kuryelerin deneyimlerine, taleplerine ve çözüm önerilerine doğrudan yer verilmiş; iş kazaları ve mesleki riskler bütüncül bir çerçevede değerlendirilmiştir.
Raporda, moto kuryeliğin mevcut “tehlikeli” sınıflandırmasının sahadaki gerçek risk düzeyini karşılamadığı ortaya konulmakta; çok tehlikeli işyerleri sınıfına geçişin kuryelerin yaşam hakkının tanınması, işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemlerinin güçlendirilmesi ve denetimlerin etkinleştirilmesi açısından kritik bir adım olduğu vurgulanmaktadır. Bu bağlamda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kamu kurumlarına, yerel yönetimlere, sendikalara ve platform şirketlerine yönelik düzenleme ve uygulama önerileri sunulmaktadır.
Politika belgesi; yasal düzenlemeler, denetim süreçleri, platform şirketlerinin sorumlulukları, yerel yönetimlerin rolü ve sendikal/mesleki örgütlenmeler açısından somut adımlar önermekte; moto kuryeler için işçi sağlığı ve iş güvenliğini esas alan, güvenceli ve insana yaraşır bir çalışma yaşamı oluşturulmasına katkı sunmayı hedeflemektedir.
Bu çalışma, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yürütülen Temel Çalışma Hakları Programı kapsamında hazırlanmıştır. Politika belgesinin yazım, tasarım ve basım süreçleri bu destek doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.
Raporun tam halini indirmek için: Moto-Kuryelerin-Isci-Sagligi-ve-Is-Guvenligi-Politika-Onerisi.pdf
